بررسی پدیده جانشین جبری بین سرمایه گذاری دولتی و خصوصی در اقتصاد ایران با استفاده از روش ardl

سرمایه گذاری از مباحث مهم در توسعه اقتصادی بوده و مورد توجه خاص اقتصاددانان است. در ادبیات اقتصادی گسترش سرمایه گذاری دولتی احتمالاً باعت کاهش فرصت سرمایه گذاری بخش خصوصی می شود. به عبارت دیگر، سرمایه گذاریهای بخش دولتی جانشین سرمایه گذاری بخش خصوصی می شود.بدین صورت که در یک اقتصاد با ویژگی منابع محدود هرگاه دولت عوامل تولید نظیر سرمایه و نیروی انسانی را به خود اختصاص دهد عملاً سبب محرومیت بخش خصوصی از دسترسی به عوامل تولید می شود که ماحصل این پدیده خروج قسمتی از بخش خصوصی از فعالیت های اقتصادی می گردد که به آن اثر جانشینی (crowding out) می گویند.از طرف دیگر در میان سرمایه داران و برنامه ریزان اقتصادی کشورهای در حال توسعه این اعتقاد وجود دارد که سرمایه گذاری دولت محرک موثری برای افزایش سرمایه گذاری خصوصی است. در نتیجه یک ابزار قدرتمندی برای سیاست های مربوط به رشد اقتصادی و ثبات محسوب می شود.در این پایان نامه به دنبال بررسی پدیده جانشین جبری در مورد اقتصاد ایران و بررسی رابطه بین سرمایه گذاری دولتی و سرمایه گذاری خصوصی هستیم و بدین منظور از روش خودبازگشت با وقفه های توزیعی (ardl) برای تخمین تابع سرمایه گذاری خصوصی طی دوره 1352-1386 استفاده شده است.نتایج برآورد مدل حاکی از آن است کشش سرمایه گذاری دولتی نسبت به سرمایه گذاری خصوصی حدوداً 38% می باشد که مبین آن است سرمایه گذاری دولتی به عنوان مکمل(crowding in) سرمایه گذاری خصوصی عمل کرده و اثری مثبت بر سرمایه گذاری خصوصی دارد. همچنین نتایج برآورد نشان دهنده اثر مثبت و معنی دار تولید ناخالص داخلی (gdp) بر سرمایه گذاری خصوصی در بلند مدت می باشد. مانده تسهیلات اعطایی بانکها به بخش خصوصی اثری منفی بر سرمایه گذاری خصوصی با کشش حدودا ً 66.- دارد.بر اساس یافته های این پایان نامه دولت باید جهت تشویق و تقویت سرمایه گذاری خصوصی در ایران به گسترش امور زیربنایی بپردازد و بانکها نیز از اعطای تسهیلاتی که جنبه تولیدی و سرمایه ای ندارند به بخش خصوصی خوداری نمایند.